Chronometer (Kronometre) / COSC Teknik Bilgi ve Söyleşi

[Modern60]

Merhabalar bengisaat üstat. Öncelikle sağlıklı ve keyifli gün dileklerimle tamamen katılıyorum. Derginin şu sıralar en büyük zaafı zaten teknik konular ve tabii tarih. Çünkü ben artık yazamıyorum. Bir ara buluışabilirsek HEP BERABER NELER YAPILABİLİR VE KİM NEYİ ÜSTLENEBİLİR konuşalım. Hayırlı ve güzel işler dilerim.

[bengisaat]

Teşekkürler üstadım aynen katılıyorum , sizin bilgilerinizi derlemek ve yazıya dökmek amaçlı katkıda bulunabiliriz bununla ilgili bir ekip oluşturabiliriz bizlerde pratikte, uygulamada bir şeyler katabilirsek ortaya değerli bir çalışma çıkacaktır.

görüşmek üzere, bende size mutluluklar dilerim.

[mucadeleci]

tüm arkadaşlara çok teşekkür ederim özellikle *modern60... şu anda 1 pencere 10 sekme ile konuyu okuyup tüm kaynaklarıyla araştırmaya ve anlamaya çalışıyorum, "evreka" demek üzereyim , tek cümlecikle "tatmin oluyorum" mekanik saatin nasıl çalıştığına dair bilgilerim vardı ama tam olarak işleyişin ne olduğunu henüz çözememiştim, sanırım çözmek üzereyim (%90 çözdüm). Pek tabi bu durumda sorularım olacak önce ilkinden başlayalım.

Benim ilk sorum şu olucak, (bunula ilgili benze soruyu frax da sormuş ama benim sorum biraz farklı) Hairspring olarak adlandırılan "ana güç kaynağı olmamakla beraber" balansı döndüren ve palete stoplama işini yaptıran incecik tel, işin en başında nasıl kuruluyor, sonsuz bir çalışma süresimi var? sürekli bir salınım içinde subanallah... şaşkınlıktan kendimi alamadığım için mekanizmanın burasını tam olarak anlayamadım.
Cevaplarsanız çok mutlu olurum teşekkür eder, şimdiye kadar ki ve bundan sonraki emeklerinize ve bilgi paylaşımlarınıza ayrıca müteşekkir olduğumu arz ederim...

[asymptote]

modern60 sorunuzu görüp yanıtlayacaktır, fakat bu süre zarfında sorunuzun yanıtsız kalmaması adına ben kendimce cevaplamaya çalışayım mücadeleci

Benim ilk sorum şu olucak, (bunula ilgili benze soruyu frax da sormuş ama benim sorum biraz farklı) Hairspring olarak adlandırılan "ana güç kaynağı olmamakla beraber" balansı döndüren ve palete stoplama işini yaptıran incecik tel, işin en başında nasıl kuruluyor, sonsuz bir çalışma süresimi var?

Bu ifadenizden anladığım kadarıyla halen balansı döndüren gücün o incecik diye tabir ettiğiniz balans yayından geldiğini düşünüyorsunuz, böyle düşünüyorsanız şüphesiz yanılıyorsunuz İşin en başında (mekanizma ilk çalışmaya başladığında) balans yayında onu sıkıştıracak yada genişletecek herhangi bir kuvvet mevcut değildir. Bu kuvvet zemberek yayından tulumba dişlisi, diğer çarklar, eşapman ve en son olarak palet ile balans çemberine iletilir. Palet dediğimiz şey zemberekten aldığı bu küçültülmüş kuvveti son olarak balans çemberine iletmekte ve bu şekilde balans yayının sıkışıp genişlemesini sağlamaktadır. Şu da bir gerçek ki çalışmayan bir saatte siz zembereği ne kadar kurarsanız kurun saati sallamadıkça o saat çalışmaya başlamaz. Bunun nedeni işte paletin balans çemberine ilk kuvveti uygulayarak sürekli salınım (oskilasyon) hareketini başlatmak zorunda oluşudur.. umarım açıklayıcı olmuştur, yanlışım varsa ustalar düzeltir..

[mlm]

Cengiz

[mucadeleci]

*asymptote "Palet dediğimiz şey zemberekten aldığı bu küçültülmüş kuvveti son olarak balans çemberine iletmekte ve bu şekilde balans yayının sıkışıp genişlemesini sağlamaktadır." demişsiniz.

evet ana gücü zemberek yayından tulumba dişlisi ile iletildiği konusunda mütabığız fakat "escapement wheel" i bir durdurup bir serbest bırakan gücü nereden alıyor hairspring biraz zor anlıyor olabilirim affınıza sığınıyorum...

[bengisaat]

Her parçanın kendine has görevi vardır zembereğin görevide kurulduğunda içe doğru sarmalı daraltıldığından açılmak için zorlar ve bu sırada oluşan itme gücü çarklara iletilir, çarklarda bu gücü aktarma görevini maşaya kadar iletir.

Maşaya kadar iletilen bu güç maşaya geldiğinde maşanın üstlendiği görev başlar ki buda çelik çarkın şekli sayesinde maşanın kuyruk kısmına bir itme kuvveti uygulandığında çelik çarkın bir diş atmasını sağlar ancak bu itmenin yarısında roller değişir çark bir diş attığında maşayıda zemberekten gelen güç sayesinde tekrar diğer tarafa iter
-Bu itme ise balansın arşağına iletilir
-Arşağa iletilen itme gücü balansın bir tarafa doğru dönmesine sebep olur ancak balansta bulunan pandül, balans yarım tur kadar döndükten sonra bir nevi kurulmuş olur ve balansı tekrar geri çeker
- Bu sayede pandül yarım tur kadar dönmüş olan balansı geri çekerek diğer tarafa dönmesini sağlar bu dönme ise ilk pozisyonuna geldiğinde arşak maşaya tekrar temas eder ve maşayı iter.
_Maşaya temas ettiği anda maşa tekrar çelik çarkın bir diş atmasını ve itmenin yarısında tekrar gücün ters dönmesini ve bu sefer çelik çarkın maşayı diğer tarafa doğru itmesini sağlar ve bu itme ile balansıda arşak sayesinde diğer tarafa iter ve bu şekilde sağa sola dönmesini devam ettirir .

Bu döngü zemberekte güç olduğu sürece devam eder.

[bengisaat]

*asymptote "Palet dediğimiz şey zemberekten aldığı bu küçültülmüş kuvveti son olarak balans çemberine iletmekte ve bu şekilde balans yayının sıkışıp genişlemesini sağlamaktadır." demişsiniz.

evet ana gücü zemberek yayından tulumba dişlisi ile iletildiği konusunda mütabığız fakat "escapement wheel" i bir durdurup bir serbest bırakan gücü nereden alıyor hairspring biraz zor anlıyor olabilirim affınıza sığınıyorum...

Bu görevi maşa üstlenmiştir