Mekanik Saat Nasıl Çalışır - Detaylı Anlatım ve Video

[Modern60]

Mekanik saatlerde enerji daha öncede anlattığımız gibi türkçede "tulumba" yabancı dilde ise barrel yada barrilet adı verilen bir silindirin içerisindeki zemberek yada mainspring yada ressort du barillet in kurma isitemi ile sıkıştırılarak stresli hale getirlmesinden elde edilir. Bu silindir kutunun dışında bir çark vardır ve içeride kurularak sıkıştırılan zemberek, stresini boşaltırken bağlı olduğu çarkı çevirir böylece de zinciri tamamlayan çarklar dönmeye başlar. Sistem küçültme prensiplerine göre çalışır ve enerji pinyonlarla daha büyük çarklara aktarılır en sonunda da saniyenin 5,6,8,10 ve hatta 20 de birine kadar eşit parçalara ayırılarak adımlatılır. Bu işi yapan da çelik çark(escapement,echappement) çekiç levye yada hammer yada ancre ve üzerinde bir pandül ile salınması sağlanan balans çarkıdır. Umarım faydalı olmuştur.

[Modern60]

Hamer a ingilizce pallet fork adı da verilir.

[asymptote]

Peki salınım frekansını belirleyen şey nedir modern hocam? 28800 vuruşlu bir mekanizmayı örneğin 21600 vuruşlu hale getirebilir miyiz?

[Modern60]

Saniyesi olan yada olmayan makineler olarak frekans iki türlü hesaplanır. Kısacası saniye çarkı ile maşa yada çelik çarkın ve akslaraki karanfillerin diş sayıları ile ayarlanır. 3 hz için saniye çarkı 72 diş iken, 4 hz de 96 diş olur. Aynı şekilde 3 hz de 16 dişi olan maşa çarkının(18 olanları da vardır) 4 hz de 20 dişe karanfiller ise 7 den 8 dişe çıkar. Uzun bir hesaplama yöntemi var ama her makine düşük yada yüksek frekasnlı yapılabilir. Mesele platinde de değişiklik yapmak gerekir. Çünkü çarkların diş miktarları ve çapları değişince platindeki kalıp baskılar ve çark millerinin pozisyonları da değişir. Bu durum 2.5-3 hz regülasyonlarda nispeten yakınken(yani aynı platin haritasına yerleşebilirler) ama 4 hz de ciddi bir değişiklik yapmak gerekebilir. Yanılmıyorsam forumda bir konuda bütün hesaplamaları koymuş olmam lazım. Kolay gelsin.

[karaelci]

Merhaba, konuda emeği geçen herkese özellikle modern60' a engin bilgilerini bizimle paylaştığı için teşekkürler. Çok başarılı bir anlatım olmuş.

Merak ettiğim şey, balansın (zemberek?) üzerindeki + ve - işaretlerinin bulunduğu, salınımın ayarlandığı küçük parça (adını bilmiyorum mazur görün) nasıl kullanılır. Ben zamanı iyi tutamayan saatlerimi ayarlamak istediğimde hızlıysa bu kolu - yönüne, yavaşsa + yönüne çeviriyorum. Ama çalışma mantığı bunun tam tersi de olabilir bilmiyorum. Ve tabiki tecrübesizlikten bir türlü ayarlayamıyorum, bilakis daha kötü sonuçlar alıyorum

Bu ayar mekanizmasının bir ayarı var mıdır? Yani saatte +10 saniye sapan bir saat eksi yöne doğru ne kadar kaydırılır? Milimetrik hareketler mi yapmak gerekiyor? Ya da bir uçtan bir uca zaman ölçümünde ne kadar fark oluşur? Saate ve mekanizmaya göre çok değişken bir konu farkındayım ama küçük te olsa bir bilgi bu konudaki merakımı giderecek. Teşekkürler.

Edit: temsili fotoğraf, günde 10 saniye - saatte 10 saniye

[Modern60]

Bu regülasyon sistemi trois vis olarak bilinendir. İnce ayar sağdaki + ve - işaretli vidadan(breguet sarım tepesi), genel anavs raketten ve alt uç ayarı soldaki eğri işaretli yerden yapılır.Bu ve diğer bütün ayarlama mekanizmaları ancak mikrometrik değişimlerle ayarlanır. Yani milimetrenin 100 de biri kadar ince bir ayarla. Bunu yapmak ise gerçekten çok çok zor bir iştir ve person de precision chronometrie yani kronometri hassasiyet yapan tarafından yapılır. Birisi alıp ayar yapıyorum diye bir çeyrek tur döndürürse ayar uzaya bile kaçabilir. Günde 10 saniye hata yapan makine 3-4 saat avans vermeye başlar. Günümüzde hassasiyet uzmanları bilgiayarlı tornavida yada levye ile çalışmaktadırlar.

[asymptote]

karaelci fotoğraftaki mekanizmada kif anti-shock sistemi ve breguet pandül var, yani teknik olarak üst düzey bir mekanizma. Fotoğrafı nereden aldınız? Hangi saate ait olduğunu merak ettim şimdi

person de precision chronometrie

bu bir çeşit kahraman olmalı..

[karaelci]

modern60 tekrar vermiş olduğunuz bilgilerden ötürü teşekkür ederim. Boşa kürek çekiyormuşuz Sayenizde öğrenmiş olduk.

asymptote fotoğrafı yine bu forumdan Timezone Saat Okulu Parça Katalogu adlı konudan almıştım. Forum içi olduğu için kaynak gösterme gereği duymamıştım, affola.